Lijden of leiden? Je gedachten bepalen je leven

Al jaren schrijf ik, met tussenpozen, Morning Pages. Drie pagina’s, met de hand, in de ochtend, meteen na het wakker worden. Er staan inmiddels meerdere met onsamenhangende gedachten volgekalkte notebooks in mijn boekenkast die ik nooit meer inkijk. Zinloos, niet? En juist daarom zo effectief.

Het schrijven van Morning Pages is een eenvoudige, geweldloze actie aan het begin van je dag. Niets meer, niets minder.

Een totaal onschuldige bezigheid.

Toch reageert mijn systeem erop. In het beste geval ervaar ik rust, sereniteit of voldoening. Kalmte, en dat al om 7 uur ’s ochtends. Voor mij met mijn ADD-hoofd is dat een goed begin van de dag.

Maar zeker toen ik er net mee begon voelde ik na een dag of twee, drie juist een enorme weerstand tegen dat Morning Pages schrijven. Ik was teleurgesteld. Werd er zelfs een beetje kribbig van.

Waarom doe ik dit?
Wat heeft het voor zin?

Ik wilde me ertegen verzetten. Stoppen.

Dan maar geen 30 dagen vol maken. Het slaat nergens op, er gebeurt niks, dit hele zweverige gedoe met die Morning Pages is zinloos. Compleet zinloos.

En laat dat nou precies zijn waarom je ze schrijft.

Waarom moet alles wat we doen altijd zin hebben? Waarom zijn we altijd op zoek naar dat wat ons leven zin geeft en vertrouwen we erop dat dat ook lukt als we maar toegeven aan onze gedachten, meningen en overtuigingen? Waar komt die drive, die onrust vandaan?

Waarom zegt ons systeem NEE tegen iets onschuldigs als Morning Pages schrijven? Schrijven is totaal ongevaarlijk en toch zijn er gedachten die vinden dat je moet stoppen met het schrijven van Morning Pages, ‘want het levert niks op’.

Nee, niet direct. Dat is waar.

Waarom zoeken we naar instant gratification?

Bungeejumpen staat op veel bucketlists.

Dat moet je een keer gedaan hebben! Voor de ervaring. Je springt pas als je 100% zeker weet dat je goed gezekerd bent, zodat je 100% zeker weet dat je aan je vrienden kunt vertellen dat je de dood in de ogen hebt gekeken, maar wauw! Wat een ervaring!

Bungeejumpen geeft je een compleet zinloze adrenalinekick. Het effect blijft misschien een paar uur hangen en daarna ga je weer over tot de orde van de dag.

Ik heb niets tegen het opzoeken van fysieke sensaties in de vorm bungeejumpen, een halve liter Chauvignon Blanc of een pilletje op een festival. Maar in een wereld vol prikkels en burn-outs zijn we vergeten waar onze natuurlijke ‘uit’-knop zit en wat het belang ervan is.

We staan altijd ‘aan’, willen alles kunnen sturen, inclusief hoe we ons voelen, en daardoor zijn we de connectie tussen lichaam en geest kwijtgeraakt. De controle die we ervaren is maar schijn – we beschikken over middelen die ons helpen de onrust in ons systeem te negeren. Het lijkt alsof het leven maakbaar is en dat we de controle hebben over ons eigen geluk. Als we maar in beweging blijven, een zinvol leven creëren, is alles goed.

“Emoties stammen af van beelden die je zelf maakt. Als je slim bent probeer je daar controle over te houden.”
– René Gude

Toen denker des Vaderlands René Gude wist dat hij nog maar kort te leven had, ging hij in gesprek met Wim Brands. Het interview is in boekvorm verschenen en heet Sterven is doodeenvoudig. Iedereen kan het.

Brands en Gude spraken over wat er werkelijk toe doet in het leven. Al had Gude nog maar kort te leven, er was geen bucketlist en die kwam er ook niet – als hij nu nog van alles zou moeten doen om zijn leven zinvoller te maken dan het was, dan was hij schromelijk laat. Hij genoot juist van de kleine dingen. Een boodschapje doen met zijn vrouw, of op een bankje zitten en naar de vogels luisteren.

Toen ik daarover nadacht zag ik wat het schrijven van Morning Pages zo waardevol maakt, voor ons stervelingen die nog middenin die ratrace zitten. Het is juist die zinloosheid.

Dat is het doel van Morning Pages schrijven: jezelf kunnen overgeven aan een geweldloze daad, en de ongemakkelijke gedachten die zich daarover vormen accepteren voor wat ze zijn.

Op papier kun je veilig de confrontatie aangaan met ongemakkelijke gedachten. Onderzoek wat er leeft in je hoofd, welke overtuigingen er nog meer zitten en in hoeverre die op waarheid berusten. Ga de confrontatie met ze aan en ontwapen ze. Door ze op te schrijven erken je je gedachten wel, maar aangezien je je Morning Pages nooit terugleest, houdt hun bestaan daar op. Ze hebben je niet van je doel afgebracht; die drie pagina’s zijn volgeschreven. Jij had de controle.

Je observeerde – verder bleef je roerloos zitten. Alleen je schrijfhand bewoog.

Het zijn maar gedachten.

Vanuit ‘geweldloosheid’ leer je je systeem de aanwezigheid van je gedachten te aanvaarden, zonder er emoties en andere fysieke sensaties aan te koppelen. Je leert je systeem om niet klakkeloos te reageren op gedachten, zoals we de hele dag, vooral onbewust, doen.

Je hoeft je gedachten dus niet te negeren, je hoeft er niet tegen te vechten, je hoeft ze niet tegen te houden: alle gedachten mogen er gewoon zijn. Hoe gemeen, raar, negatief, positief, grappig, vreemd, opwindend, stom, saai of onverklaarbaar ze ook zijn.

Je registreert ze en je gaat weer verder, want de stroom gedachten houdt toch nooit op. Schrijvend leer je er minder waarde aan te hechten. Vanuit dat bewustzijn kun je steeds beter beoordelen welke gedachten jou helpen en welke je in de weg staan om het leven te leiden dat je wilt leiden. Je hebt weer een keuze in plaats van dat je maar doet wat je programmering je voorschrijft. Leid jij, of blijf je liever lijden?